HỆ THỐNG QUẢN TRỊ THỰC THI TRONG SẢN XUẤT(MES) là gì?

Chúng ta đã nghe rất nhiều về hệ thống thực thi sản xuất (MES- Manufacturing exceution system). Tuy nhiên, Đây là một khái niệm khá mới và có rất nhiều cách hiểu và tiếp cận khác nhau.
Hôm nay, Tâm xin chia sẻ bài viết liên quan đến hệ thống MES, nhằm tập trung tìm hiểu và trả lời nhưng câu hỏi sau:

Hệ thống MES là gì?
Lịch sử hình thành và vai trò của hệ thống MES
Lợi ích khi triển khai hệ thống MES
Mối quan hệ của MES với các hệ thống thông tin khác trong doanh nghiệp
Có những hệ thống MES phổ biến nào đang có trên thị trường?
Hệ thống MES mà Osstech đang phát triển có khác biệt gì so với MES truyền thống?
Thực trạng áp dụng MES tại Việt Nam
Những yếu tố ảnh hưởng đến sự thành công khi triển khai hệ thống MES tại các doanh nghiệp sản xuất.

1. Hệ thống MES là gì?
Theo trang https://iotvn.vn, Manufacturing execution systems (MES) là hệ thống máy tính – phần mềm được sử dụng trong nhà máy, dùng  để theo dõi, giám sát và lưu trữ thông tin từ vật tư đầu vào thành sản phẩm đầu ra. MES cung cấp thông tin giúp những người ra quyết định trong nhà máy hiểu được tình trạng hiện thời của các nguồn lực trong nhà máy nhằm tối ưu và cải tiến hoạt đột sản xuất.

Hệ thống MES làm việc trực tuyến theo thời gian thực để điều khiển nhiều thiết bị cùng lúc trong sản xuất. (đầu vào, con người, máy móc và dịch vụ hỗ trợ)

MES có thể hoạt động trong nhiều khu vực chức năng như là:

• Quản lý vòng đời sản phẩm.
  
• Lên kế hoach sản xuất, phân bố nguồn lực.
  
• Yêu cầu phối hợp các bộ phận.
  
• Phân tích sản xuất.
  
• Quản lý thời gian máy dừng.
  
• Quản lý chỉ số hiệu suất tổng thể của máy móc (OEE – overal euipment effectiveness).
  
• Chất lượng sản phẩm, quản lý vật tư.
  
• MES tạo ra những mẫu dữ liệu, nắm giữ dữ liệu, quy  trình và đầu ra của sản xuất.
  

Sơ Đồ Hệ Thống MES trong quá trình vận hành.

2. Lịch sử hình thành MES

Lịch sử bắt đầu của MES là từ những năm 1980, nguồn gốc từ các hệ thống thu thập dữ liệu trong sản xuất. Ban đầu mô hình MES là các ứng dụng tại chỗ thu thập dữ liệu đơn giản. Sau đó do nhu cầu sử dụng dữ liệu sản xuất ngày càng tăng và đa dạng dẫn đến yêu cầu phát triển hơn nữa các hệ thống này và nó trở thành một phần mềm hiện đại hơn trong thời đại ngày nay. AMR Research, người đã định nghĩa MES là một hệ thống thông tin năng động, thúc đẩy thực thi hiệu quả các hoạt động sản xuất. Thuật ngữ MES được đặt ra lần đầu tiên vào năm 1992.

Hiệp hội các giải pháp cho công ty sản xuất, viết tắt là MESA ( Manufacturing Enterprise Solutions Association) đã giới thiệu một vài cấu trúc bằng cách định nghĩa các chức năng định hình nên MES. Trong năm 2000 bộ tiêu chuẩn ANSI/ISA-95 đã được hình thành, và là bộ tiêu chuẩn để sử dụng cho MES. MES là các hệ thống tính toán, lưu trữ được dùng trong sản xuất, có thể cung cấp các thông tin chính xác và kịp thời cho người ra quyết định sản xuất về nguồn lực, trạng thái hiện tại của lớp sản xuất, từ đó có thể tối ưu để tăng đầu gia sản xuất.

Năm 1995, tiêu chuẩn ISA-95 được phát triển bởi Viện Tiêu chuẩn Quốc gia Hoa Kỳ (ANSI) với nhiệm vụ cung cấp các mô hình trừu tượng và thuật ngữ tiêu chuẩn để trao đổi thông tin giữa các hệ thống kinh doanh doanh nghiệp và hệ thống hoạt động sản xuất trong một doanh nghiệp.

Mô hình MES 11 được xuất bản năm 1997 có các chức năng cốt lõi của hệ thống thực thi sản xuất. Mô hình này cho thấy các chức năng bao gồm lập kế hoạch và giải trình tự, bảo trì và chất lượng.

Ở dạng mới nhất, các chức năng cốt lõi của MES bao gồm:

   Thu thập và thu thập dữ liệu (Data collection and acquisition)

   Lập kế hoạch (Scheduling)

   Nhân viên và quản lý tài nguyên (Staff and resource management)

   Quản lý quy trình (Process management)

   Phân tích hiệu suất (Performance analysis)

   Quản lý tài liệu (Document management)

Hầu hết các công ty sản xuất đều lập kế hoạch sản xuất, trong đó xác định loại sản phẩm được sản xuất, số lượng sản xuất, thời gian sản xuất và nguồn lực tham gia vào quá trình sản xuất... sau khi kế hoạch sản xuất được lập, thông tin đó cần được chuyển đổi để thực thi với tài nguyên và nguồn lực hiện có của công ty. Từ đó, cần một phương pháp để chuyển đổi các dữ liệu đầu vào từ hệ thống kế hoạch thành thứ ngôn ngữ phù hợp cho tầng sản xuất và các tài nguyên cần có để thực thi kế hoạch, báo cáo kết quả thực thi.  Như vậy, phát sinh nhu cầu về một lớp kết nối giữa lớp sản xuất và lớp ban hành kế hoạch ban đầu.

Giải quyết vấn đề trên chính là nội dung cốt lõi của hệ thống quản lý thực thi sản xuất, viết tắt là MES (Manufacturing Execution Systems).

MES kết nối tầng quản lý, kế hoạch và tầng sản xuất, giúp cho việc quản lý sản xuất của doanh nghiệp trở nên thuận tiện hơn, linh hoạt hơn, hiệu quả hơn.

MES đóng vai trò là một hệ thống thông tin theo dõi và theo dõi quá trình sản xuất hàng hóa sản xuất trên sàn nhà máy. Mục tiêu tổng thể của MES là đảm bảo rằng các hoạt động sản xuất được thực hiện hiệu quả để cải thiện sản lượng sản xuất. Mục tiêu đó đạt được bằng cách theo dõi và thu thập dữ liệu thời gian thực và chính xác về vòng đời sản xuất hoàn chỉnh.

MES là hệ thống toàn diện kiểm soát tất cả các hoạt động xảy ra trên sàn sản xuất của nhà máy. Nó bắt đầu với tất cả các đơn đặt hàng khác nhau từ khách hàng, hệ thống MRP, lịch trình sản xuất tổng thể và các nguồn kế hoạch khác; và sau đó xây dựng các sản phẩm theo cách hiệu quả nhất, chi phí thấp, phù hợp và chất lượng cao nhất có thể.

MES có thể đặc biệt quan trọng trong các lĩnh vực công nghiệp, dây chuyển lắp ráp, thiết bị công nghệ, kỹ thuật cao, thực phẩm, đồ uống, thực phẩm. Những nơi dữ liệu yêu cầu phải được lưu trữ, truy vấn làm bằng chứng truy vết trong các quy trình, sự kiện.

Ngoài việc hiển nhiên hệ thống MES đã thay thế hệ thống báo cáo bằng giấy tờ, MES cũng đã trở thành một yếu tố kết nối giữa việc điều hành sản xuất và các hệ thống doanh nghiệp (ví dụ: ERP, PLM). Bằng cách này các công ty có thể xử lý các hoạt động, sự kiện theo thời gian thực để hồ sơ lịch sử thiết bị có thể được cập nhật tức thời khi quá trình sản xuất đang diễn ra thay vì sau khi sản xuất xong.

3. Lợi ích khi triển khai hệ thống MES Chi tiết

4. Mối quan hệ của MES với các hệ thống thông tin khác trong doanh nghiệp Chi tiết

5. Những hệ thống MES phổ biến đang có trên thị trường?

6. Hệ thống MES mà Osstech đang phát triển có khác biệt gì so với MES truyền thống?

Danh mục tài liệu tham khảo:

https://iotvn.vn/he-thong-mes/

https://en.wikipedia.org/wiki/Manufact...ion_system